این پژوهش به منظور بررسی تحریک الکتریکی مستقیم فراجمجمه ای مغز بر حافظه کاری در افراد ورزشکار و غیر ورزشکار انجام شد. بنابراین 48 شرکت کننده (18-30 سال) به روش هدفمند انتخاب شدند. سپس به طور مساوی به دو گروه ورزشکار و غیر ورزشکار تقسیم شدند. هر گروه به طور تصادفی به دو زیرگروه مساوی تحریک واقعی و ساختگی تقسیم شدند. تحریک واقعی و ساختگی با شدت جریان الکتریکی دو میلی آمپری به مدت 20 دقیقه و طی سه جلسه ارایه شد. نرم افزار ان-بک برای ارزیابی حافظه کاری استفاده شد. نتایج نشان داد گروه ورزشکار نسبت به غیر ورزشکار و گروه تحریک واقعی نسبت به گروه تحریک ساختگی دارای عملکرد بهتری بودند. گروه ورزشکار در شرایط تحریک واقعی در مرحله پس آزمون پیشرفت کردند. مطابق با یافته های حاضر تحریک الکتریکی مستقیم مغز به طوری که تحریک آند و کاتد به ترتیب بر روی قشر پیش پیشانی جانبی-پشتی چپ و راست اعمال شود، باعث بهبود عملکرد حافظه کاری در افراد ورزشکار می شود.

زمینه و هدف: از آن جا که اضطراب از جمله عوامل مؤثر بر عملکرد ورزشکاران به شمار می رود، پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی تحریک الکتریکی فراجمجمه ای مغز در کاهش اضطراب ورزشکاران رزمی کار انجام شد مواد و روش ها: این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش حاضر، دربرگیرنده کلیه ورزشکاران رزمی کار شهر اردبیل در سال 1401 بود که با روش نمونه گیری در دسترس از ورزشکاران رزمی کار شهر اردبیل 30 نفر انتخاب شد. آزمودنی ها به صورت تصادفی ساده در دو گروه آزمایش و کنترل (15 نفر در هر گروه) جایگزین شدند. گروه آزمایش تحت 10 جلسه 20 دقیقه ای تحریک الکتریکی فراجمجمه ای مغز قرار گرفت. گروه کنترل مداخله ای را دریافت نکرد. از پرسش نامه اضطراب حالت-صفت (مارتیز، 1990) در دو مرحله پیش-آزمون و پس آزمون به منظور جمع آوری اطلاعات استفاده شد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و تحلیل کوواریانس چندمتغیره تجزیه وتحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد بین نمرات پس آزمون گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل، تفاوت معنی داری وجود داشت. به عبارت دیگر، تحریک الکتریکی فراجمجمه ای مغز منجر به افزایش معنی دار نمرات اعتمادبه نفس و کاهش معنی دار نمرات اضطراب جسمانی و شناختی ورزشکاران شد (0/05>P). نتیجه گیری: براساس نتایج این پژوهش، درمان تحریک الکتریکی مستقیم مغز، مداخله مؤثری در کاهش اضطراب ورزشکاران رزمی کار است و راهی مناسب، کم هزینه و در دسترس است که ورزشکاران می توانند از آن استفاده کنند.

تمرکز، در تیراندازی نقش مهمی دارد. برخی توانایی تمرکز را از استعدادهای طبیعی و ذاتی ورزشکاران دانسته اند، حال آنکه این توانایی ها ذاتی نیست و مهارت هایی است که ورزشکاران می توانند از طریق تمرین و آموختن به دست آورند. یکی از راه های افزایش تمرکز، استفاده از تحریک الکتریکی فراجمجمه ای مغز با استفاده از جریان الکتریکی مستقیم (tDCS) است. بدین منظور به بررسی تاثیر تحریک الکتریکی فراجمجمه ای مغز با استفاده از جریان الکتریکی مستقیم بر تمرکز و رکورد تیراندازان تپانچه 16-26 ساله شهر اصفهان پرداخته شد. در پژوهش 30 آزمودنی (خانم و آقا) حضور داشتند که 15 نفر آنها در گروه تجربی و 15 نفر برای گروه کنترل انتخاب شدند. پیش از شروع کار از آزمودنی های هر دو گروه پیش آزمون شامل تست استروپ و فرم کامل تیراندازی شامل 60 تیر با دستگاه اسکت گرفته شد و پس از آن افراد گروه تجربی تحت تاثیر تحریک الکتریکی فراجمجمه ای مغز با استفاده از جریان الکتریکی مستقیم از ناحیهT3 و CZ به مدت 20 دقیقه با ولتاژ یک میلی آمپر در یک روز و به مدت 10 جلسه به صورت مداوم قرار گرفتند. پس از پایان کار و گذشت 7 روز از همه آزمودنی ها پس آزمون گرفته شد که همان موارد پیش آزمون بود. داده های به دست آمده با استفاده از SPSS و سپس تحلیل کوواریانس بررسی شد. در این تحقیق، سطح معناداری برای آمار بخش تمرکز 005/0 و برای آمار بخش رکورد 0001/0 به دست آمد. نتایج به دست آمده هم در آمار توصیفی و هم در آمار استنباطی با 05/0 >P نشان دهنده این بود که تحریک الکتریکی فراجمجمه ای مغز بر تمرکز و رکورد تیراندازان تپانچه تاثیر معنا داری داشته و بهبود یافته است.

مقدمه و اهداف: کودکان دارای اختلال هماهنگی رشدی (DCD) نسبت به کودکان سالم در عملکردهای حسی حرکتی ضعیف هستند، عملکرد ضعیف حرکتی در فعالیتهای روزانه با سن و هوش کودک مطابقت ندارد و ناشی از بیماری های عصبی هم نیست. اختلال هماهنگی رشدی یکی از نارسایی های بارز در زمینة رشد مهارت های حرکتی در کودکان پیش دبستانی و ابتدایی است. هدف از مطالعه حاضر بررسی اثر تحریک الکتریکی فراجمجمه مغز و تمرینات منتخب بر تعادل کودکان دارای اختلال هماهنگی رشدی در شرایط مختلف حسی است. مواد و روش ها: روش پژوهش، آزمایشی بود و از طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل استفاده شد. تعداد 20 کودک 7 تا 14 سال دارای اختلال هماهنگی رشدی با روش نمونه گیری در دسترس از مدارس عادی پس از اعمال معیارهای ورود و خروج انتخاب شدند و به طور تصادفی در دو گروه مداخله و کنترل قرار گرفتند. پس از بررسی تعادل آزمودنی ها بوسیله آزمون سازماندهی حسی در شش حالت مختلف با دستگاه پوسچوگرافی کامپیوتری، گروه مداخله به مدت 8 جلسه و هر هفته 3 جلسه تحت تحریک الکتریکی فراجمجمه مخچه (ctDCS) و برنامه حرکتی قرار گرفتند ولی گروه کنترل تحریک الکتریکی ساختگی (تحریک نما) و برنامه حرکتی را تجربه کردند. بعد از پایان مداخله، پس آزمون برای ارزیابی عملکرد تعادلی دو گروه بعمل آمد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که بین دو گروه در حالت در دسترس بودن اطلاعات آوران سیستم های حسی (001/0=p)، حذف اطلاعات سیستم بینایی (006/0=p)، ارائه آرایه های نامناسب سیستم بینایی (023/0=p)، حذف اطلاعات سیستم حسی عمقی (007/0=p) و حذف اطلاعات سیستم حس عمقی و ارائه آرایه های نامناسب بینایی (021/0=p) تفاوت معنی داری وجود داشت. در حالت حذف اطلاعات سیستم حس عمقی و بینایی (102/0=p) بین دو گروه تفاوت معنادار وجود نداشت. نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده از این پژوهش، تحریک الکتریکی فراجمجمه می تواند به عنوان یک روش جدید قبل از فعالیت بدنی بر تعادل کودکان دچار اختلال هماهنگی رشدی تاثیرگذار بوده و به بهبود تعادل این کودکان کمک کند.

هدف و زمینه: اختلال شخصیت مرزی یکی از انواع اختلالات شخصیت است که بی ثباتی هیجانی از مشخصه های مهم تر آن به شمار می رود. پژوهش حاضر باهدف تعیین اثربخشی تحریک مستقیم الکتریکی فراجمجمه ای مغز بر تنظیم هیجان بیماران دارای اختلال شخصیت مرزی انجام شد. روش بررسی: این مطالعه نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون همراه با گروه گواه بود. از بین افراد دارای اختلال شخصیت مرزی شهر تفت، سی نفر داوطلب واجد شرایط دردسترس در دامنهٔ سنی30تا45 سال وارد مطالعه شدند و با گمارش تصادفی پانزده نفر در گروه مداخله و پانزده نفر در گروه گواه قرار گرفتند. امتیازات متغیر تنظیم هیجان به وسیلهٔ مقیاس دشواری در تنظیم هیجانی (گراتز و رومر، 2004) در دو نوبت زمانی قبل و بعد از درمان تحریک الکتریکی مقایسه شد. تحلیل داده ها بااستفاده از آزمون تحلیل کوواریانس در نرم افزار SPSS نسخهٔ 17 صورت پذیرفت. سطح معناداری آزمون ها 0٫05 بود. یافته ها: نتایج تحلیل کوواریانس با تعدیل اثر پیش آزمون نشان داد، در پس آزمون بین گروه مداخلهٔ دریافت کنندهٔ تحریک الکتریکی مغز و گروه گواه بدون هیچ نوع مداخله ای، در میانگین نمرات متغیر تنظیم هیجان تفاوت معنادار وجود داشت (0٫001>p). همچنین نتایج مربوط به اندازهٔ اثر مشخص کرد، 61درصد از تفاوت بین گروه مداخله و گروه گواه در متغیر تنظیم هیجان ناشی از اجرای تحریک الکتریکی مغز بود. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش مشخص کرد، از تحریک مستقیم الکتریکی فراجمجمه ای مغز می توان به عنوان درمانی مکمل برای بهبود تنظیم هیجان در بیماران دارای اختلال شخصیت مرزی استفاده کرد.

اهداف: اخیرا تحریک الکتریکی فراجمجمه ای مغز در بهبود فرآیندهای مختلف مورد توجه پژوهشگران قرار گفته است. این مطالعه با هدف بررسی تاثیر تحریک الکتریکی فراجمجمه ای یک طرفه مغز بر زمان واکنش جانبازان و ورزشکاران با معلولیت انجام شد. مواد و روش ها: این پژوهش نیمه تجربی با طرح پیش آزمون-پس آزمون در سال 1397 در بین کلیه جانبازان و ورزشکاران با معلولیت عضو هیات جانبازان و معلولان شهر شیراز انجام شد. تعداد 24 نفر از جامعه آماری مورد نظر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و در دو گروه 12نفری تجربی و تحریک ساختگی (شم) قرار گرفتند. مرحله اکتساب طی 3 جلسه برگزار شد. در گروه تجربی، الکترود آند روی نقطه C4 و الکترود کاتد در ناحیه FP1 قرار گرفت. در هر جلسه 20دقیقه تحریک 1. 5میلی آمپری انجام گرفت. در گروه تحریک ساختگی الکترود آند و کاتد همانند گروه تجربی به ترتیب روی نقاط C4 و FP1 قرار گرفت، ولی جریان تحریک پس از 30ثانیه از تحریک قطع می شد. پس از آخرین جلسه تمرینی، پس آزمون به عمل آمد. تجزیه و تحلیل داده ها توسط نرم افزار SPSS 22 و با استفاده از آزمون T مستقل و آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیره انجام شد. یافته ها: در مرحله پس آزمون، زمان واکنش ساده و زمان واکنش انتخابی بین گروه تجربی و ساختگی تفاوت معنی داری داشت و عملکرد گروه تجربی بهتر از گروه ساختگی بود (0. 0001=p). نتیجه گیری: تحریک الکتریکی فراجمجمه ای می تواند موجب بهبود زمان واکنش ساده و انتخابی در جانبازان و ورزشکاران با معلولیت شود.

مقدمه: ولع مصرف مواد غذایی به معنای تمایل قوی مصرف بی رویه مواد غذایی است که می تواند زمینه اختلال های خوردن باشد. هدف در این پژوهش مقایسه اثربخشی درمان طرحواره درمانی و تحریک الکتریکی فراجمجمه ای (tDCS) در این زمینه است. روش ها: طرح آزمایشی دوگروهی (پیش آزمون، پس آزمون با پیگیری دوماهه) اجرا شد. روش: درمان در دو سطح درمان tDCS (شش جلسه 20 دقیقه ای) و طرحواره درمانی (12 جلسه 45 دقیقه ای در هفته) ارایه گردید. جامعه آماری شامل افرادی با ولع مصرف غذا بودند که نمونه شامل 40 نفر (12 مرد و 28 زن) به شیوه ی در دسترس پس از غربال گری انتخاب شده و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایشی قرار گرفتند. همچنین میزان ولع مصرف با پرسشنامه ی ولع مصرف مول و همکاران (2014) سنجش شد. داده های حاصل با آزمون آماری تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر تجزیه وتحلیل شد. یافته ها: بین دو روش: درمانی در کاهش نشانه های ولع مصرف تفاوت معناداری وجود نداشت (05/0P>، 64/0=F). اما بین نمره های ولع مصرف طی مراحل پژوهش تفاوت معنادار مشاهده شد (05/0p <، 69/39=F). بحث و نتیجه گیری: اثربخشی هر دو درمان در کاهش نشانگان ولع مصرف یکسان است. درنتیجه هیچ روش: به تنهایی در کاهش ولع مصرف غذا موثر نیست؛ بنابراین پیشنهاد می شود tDCS به عنوان درمان مکمل طرحواره درمانی استفاده شود. همچنین از طرحواره درمانی می توان به عنوان مداخله ای پیشگیرانه بهره برد تا طرح واره های ناسازگار تعدیل گردد.

مقدمه: تحریک الکتریکی فراجمجمه ای (tES) یک روش غیرتهاجمی تحریک مغز است که می تواند با اعمال جریان الکتریکی ضعیف به جمجمه، تغییرات موقتی در تحریک پذیری نواحی قشر مغز ایجاد کند. تمایل متخصصان به استفاده از tES به عنوان یک ابزار مکمل یا جایگزین برای درمان اختلالات روانپزشکی و عصب شناختی در دهه گذشته به طور قابل توجهی رشد کرده است. این پژوهش به تبیین ماهیت تحریک الکتریکی مغز، دستگاه های تحریک کننده، تاریخچه آن، مکانیسم های فیزیولوژیکی زیربنایی و کاربرد آن ها در درمان اختلالات روانپزشکی و عصب شناختی پرداخته است. همچنین، نگاهی منسجم به اثرات آموزش شناختی همراه با tES در درمان بیماران روانپزشکی داشته است. نتیجه گیری: در زمینه اثربخشی مداخله tES بر اختلالات خلقی، اضطراب، اختلال نقص توجه بیش فعالی، اوتیسم، اختلال وسواس فکری-عملی و اسکیزوفرنی، پژوهش هایی انجام شده است و نشان داده اند که این روش درمانی در بهبود عملکرد شناختی، تعدیل هیجانات منفی و کاهش علائم بیماری افراد موثر است. بر این اساس، در کنار روان درمانی و درمان پزشکی، می توان از tES به عنوان یک درمان غیرتهاجمی برای کمک به بیماران مبتلا به مشکلات روانپزشکی استفاده نمود.

هدف هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر تحریک الکتریکی فراجمجمه ای مغز بر توجه انتخابی و عملکرد مداوم در کودکان با اختلال یادگیری بود. روش روش پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی است که با طرح پیش آزمون-پس آزمون همراه با گروه کنترل انجام شد. 26 کودک مبتلا به اختلال زبانی از دانش آموزان کلاس اول تا سوم ابتدایی منطقه 5 آموزش و پرورش شهر تهران به عنوان نمونه در پژوهش حاضر شرکت کردند. در مرحله پیش آزمون از تمام شرکت کنندگان آزمون عملکرد مداوم و توجه انتخابی گرفته شد و سپس شرکت کنندگان به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. شرکت کنندگان گروه آزمایش در 5 جلسه پی در پی تحت مداخله تحریک الکتریکی فراجمجمه ای مغز قرار گرفتند. مدت زمان تحریک در هر جلسه 20 دقیقه و شدت تحریک نیز 2 میلی آمپر در نظر گرفته شد. پس از اتمام مداخله، مرحله پس آزمون انجام شد و از آزمون تحلیل کوواریانس برای تحلیل داده ها استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که بین دو گروه آزمایش و کنترل در متغیر توجه انتخابی (001/0=p، 20/50=f) و عملکرد مداوم (001/0=p، 80/34=f) تفاوت معنادار وجود دارد که با توجه به تفاوت میانگین ها، عملکرد گروه آزمایش بهتر از گروه کنترل است. نتیجه گیری: می توان گفت که رویکرد مداخله ای tDCS در 5 جلسه می تواند موجب بهبود توجه انتخابی و عملکرد مداوم در کودکان با اختلال یادگیری شود.

زمینه و هدف: سندرم ملال پیش از قاعدگی، از انواع اختلالات خُلقی به شمار می رود که هم زمان با چرخه ٔ قاعدگی زنان رخ می دهد و با نشانه های بدنی و روانی و هیجانی همراه است. پژوهش حاضر باهدف تعیین اثربخشی تحریک مستقیم الکتریکی فراجمجمه ای مغز بر تنظیم هیجان بیماران مبتلا به سندرم ملال پیش از قاعدگی انجام شد. روش بررسی: روش این مطالعه، نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون همراه با گروه گواه بود. از بین زنان مبتلا به سندرم ملال پیش از قاعدگی شهر یزد، سی نفر داوطلب واجد شرایط دردسترس در دامنهٔ سنی30تا40 سال وارد مطالعه شدند و با گمارش تصادفی پانزده نفر در گروه مداخله و پانزده نفر در گروه گواه قرار گرفتند. امتیازات متغیر تنظیم هیجان به وسیلهٔ مقیاس دشواری در تنظیم هیجانی (گراتز و رومر، 2004) در دو نوبت زمانی قبل و بعد از درمان تحریک الکتریکی مقایسه شد. تحلیل داده ها بااستفاده از آزمون تحلیل کوواریانس صورت پذیرفت. سطح معناداری آزمون ها 0٫05 بود. یافته ها: تحلیل داده ها نشان داد، امتیاز آزمون تنظیم هیجان در زنان مبتلا به سندرم ملال پیش از قاعدگی در گروه مداخله و بعد از دریافت درمان درمقایسه با گروه گواه به طور معناداری کاهش پیدا کرد (0٫001>p). براساس نتایج مربوط به اندازهٔ اثر، 58درصد از تفاوت بین گروه مداخله و گروه گواه در تنظیم هیجان ناشی از اجرای تحریک الکتریکی مغز بود. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش مشخص کرد، از تحریک مستقیم الکتریکی فراجمجمه ای مغز می توان به عنوان درمانی مکمل برای بهبود تنظیم هیجان در زنان مبتلا به سندرم ملال پیش از قاعدگی استفاده کرد.